Ryc. 1
![Budowa układu oddechowego: strefa przewodząca (pierwszych 16 generacji): tchawica, oskrzela główne, płatowe, segmentowe, wewnątrzsegmentowe, oskrzeliki końcowe oraz strefa wymiany gazowej (od 17 do 23-24 generacji). Obwodowe drogi oddechowe (tzw. drobne drogi oddechowe − ang. small airways) – oskrzela poniżej siódmej generacji, nie posiadające ściany chrzęstnej i których wewnętrzna średnica nie przekracza 2 mm (u osoby dorosłej) wg [6].
Fig. 1. Respiratory structure: Conductive zone (first 16 generations): trachea, main bronchi, patches, segmental, intrasegmental, bronchial terminal and gas exchange zone (17 to 23-24 generations). Respiratory tract (small airways) − Bronchial below the seventh generation without a cartilage wall and whose inner diameter does not exceed 2 mm (in an adult) [6].
[1] Peripheral respiratory tract, [2] Multiple breath nitrogen washout test, [3] Conductive zone, [4] Spirometry, [5] Gas exhange zone](https://sciendo-parsed.s3.eu-central-1.amazonaws.com/64721c7c215d2f6c89dbc5cd/j_devperiodmed.20172104.369379_fig_001.jpg?X-Amz-Algorithm=AWS4-HMAC-SHA256&X-Amz-Content-Sha256=UNSIGNED-PAYLOAD&X-Amz-Credential=AKIA6AP2G7AKOUXAVR44%2F20251206%2Feu-central-1%2Fs3%2Faws4_request&X-Amz-Date=20251206T134943Z&X-Amz-Expires=3600&X-Amz-Signature=0e7b4b1442a792e8cb61b29f2d532930e14ca8116573c64097cd5794886ee659&X-Amz-SignedHeaders=host&x-amz-checksum-mode=ENABLED&x-id=GetObject)
Ryc. 2
![Możliwe efekty leczenia zaostrzenia zmian oskrzelowo-płucnych w przebiegu mukowiscydozy wpływające na niejednorodność wentylacji płuc (LCI − ang. lung clearence index − wskaźnik oczyszczania płuc ) oraz czynnościową pojemność zalegającą (FRC − ang. functional residual capacity) wg [12]:
Stan przed leczeniem:
1. Jednostka częściowo zatkana i słabo wentylowana
2. Jednostka całkowicie zatkana i niewentylowana
3. Jednostka w której wentylacja zachodzi bez przeszkód.
Przykładowe możliwe wyniki leczenia:
1. W jednostce częściowo zatkanej nastąpiło odetkanie i powrót do prawidłowej wentylacji. 2. Fragment całkowicie zatkany pozostaje bez zmian.
W tym wypadku powinno nastąpić zmniejszenie heterogenności wentylacji ( a tym samym poprawa wskaźnika LCI) oraz wzrost FRC.
1. Jednostka częściowo zatkana pozostaje bez zmian.
2. Jednostka całkowicie zatkana została częściowo otwarta.
Spowoduje to wzrost FRC i niejednorodności wentylacji ( wzrost LCI).
Fig. 2. Possible effects of the treatment of bronchopulmonary changes affecting the heterogeneity of lung ventilation (LCI − lung clearence index and FRC − functional residual capacity [12]:
a) Pre-treatment status:
1) partially obstructed and poorly ventilated unit;
2) completely obstructed and unventilated unit;
3) unobstructed unit.
b) Possible outcome of treatment of the same three lung units:
1. the partially obstructed unit has been cleared and is now normally ventilated. This should reduce ventilation inhomogeneity (and hence LCI) and increase FRC.
c) Another possible outcome of treatment: the unventilated unit has now been partially opened up and is poorly ventilated. This will therefore increase FRC, but will also increase ventilation inhomogeneity, leading to an increase in LCI.](https://sciendo-parsed.s3.eu-central-1.amazonaws.com/64721c7c215d2f6c89dbc5cd/j_devperiodmed.20172104.369379_fig_002.jpg?X-Amz-Algorithm=AWS4-HMAC-SHA256&X-Amz-Content-Sha256=UNSIGNED-PAYLOAD&X-Amz-Credential=AKIA6AP2G7AKOUXAVR44%2F20251206%2Feu-central-1%2Fs3%2Faws4_request&X-Amz-Date=20251206T134943Z&X-Amz-Expires=3600&X-Amz-Signature=baa5842bc6ef194c5f8af59085b044ba95fec2924b10517c1595548e86b9fc30&X-Amz-SignedHeaders=host&x-amz-checksum-mode=ENABLED&x-id=GetObject)
Ryc. 3

Ryc. 4
![Schemat testu MBW wg [6].
Fig. 4. Schematic illustration of an MBW test [6].](https://sciendo-parsed.s3.eu-central-1.amazonaws.com/64721c7c215d2f6c89dbc5cd/j_devperiodmed.20172104.369379_fig_004.jpg?X-Amz-Algorithm=AWS4-HMAC-SHA256&X-Amz-Content-Sha256=UNSIGNED-PAYLOAD&X-Amz-Credential=AKIA6AP2G7AKOUXAVR44%2F20251206%2Feu-central-1%2Fs3%2Faws4_request&X-Amz-Date=20251206T134943Z&X-Amz-Expires=3600&X-Amz-Signature=e30691730a8292fdbc89dc94f30b15d4ac0bc2c854dc709eb006d0ec65cd478e&X-Amz-SignedHeaders=host&x-amz-checksum-mode=ENABLED&x-id=GetObject)
Ryc. 5

Etapy testu wypłukiwania azotu metodą wielokrotnych oddechów (opracowanie własne)_ Table I_ Steps of multiple breath nitrogen washout test_
| Przygotowanie badania Preparation of the test | Przed rozpoczęciem badania należy obligatoryjnie przeprowadzić kalibrację przepływów oraz kalibrację stężenia gazów |
|---|---|
| Pozycja pacjenta Patient position | Pacjent wykonuje badanie w pozycji siedzącej, stabilnej z plecami wyprostowanymi, z nogami w miarę możliwości opartymi o podłoże. |
| Sposób oddychania | Pacjent w zależności od możliwości oddycha przez ustnik z klipsem na nosie lub maskę. Oddechy powinny być spokojne, równe i mieścić się w granicach najlepszych wartości pracy czujników. Pacjent nie powinien wykonywać złożonych manewrów oddechowych (śmiech, głębokie wdechy, rozmowa). Bardzo ważne jest zapewnienie przyjaznej atmosfery pozwalającej na prawidłowe wykonanie badania. |
| Animacje | W utrzymaniu prawidłowego sposobu oddychania pomagają animacje zaproponowane przez producenta. W przypadku młodszych dzieci zalecane jest oglądanie spokojnych bajek. Animations help maintain proper breathing. For younger children, it is recommended to watch quiet fairytales. |