Suplementy diety – specyficzna żywność
References
- Dyrektywa 2002/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 10 czerwca 2002 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw Członkowskich odnoszących się do suplementów żywnościowych (Dz. Urz. UE L 183/51 z 10.06.2002)
- Dz. U. 2006 Nr 171 poz. 1225. Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. 2006 nr 171 poz. 1225 z późn. zm.)
- Dz. U. 2007 Nr 196 poz. 1425. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 9 października 2007 r. w sprawie składu oraz oznakowania suplementów diety
- Ustawa Prawo farmaceutyczne z dnia 6 września 2001 r. (art. 2 pkt 32)
- FDA: Dietary Supplement Health and Education Act of 1994 Public Law 103-417 103rd Congress. 1994 https://ods.od.nih.gov/About/DSHEA_Wording.aspx (17.06.2020)
- Low T.Y., Wong K.O., Yap A.L., De Haan L.H., Rietjens I.M.: The regulatory framework across international jurisdictions for risks associated with consumption of botanical food supplements. Compr. Rev. Food Sci. Food Saf., 2017; 16: 821-834
- European Food Safety Authority: Food supplements. https://www.efsa.europa.eu/en/topics/topic/food-supplements (25.06.2020)
- 21 USC 342, Federal Food, Drug, and Cosmetic Act (FD&C Act), Chapter VI. Food, Section 402, Adulterated Food. 2007. https://uscode.house.gov/view.xhtml?req= (title:21 section:342 edition:prelim) (07.09.2020)
- Uchwała nr 17/2019 Zespołu do spraw Suplementów Diety z dnia 25 października 2019 r. w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej stosowania preparatów z rośliny Morus alba L. jako składników suplementów diety
- Uchwała nr 7/2020 Zespołu do spraw Suplementów Diety z dnia 7 lutego 2020 r. w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej stosowania Withania somnifera (L.) Dunal jako składnika suplementów diety
- Najwyższa Izba Kontroli: Dopuszczanie do obrotu suplementów diety. LLO.430.002.2016 Nr ewid. 195/2016/P/16/078/LLO. 2017. Łódź. https://www.nik.gov.pl/plik/id,13031,vp,15443.pdf (03.07.2018)
- NIK: NIK o dopuszczaniu do obrotu suplementów diety. https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/nik-o-dopuszczaniu-do-obrotu-suplementow-diety.html (13.07.2020)
- Quality Supplements: USP Verified Dietary Supplements. https://www.quality-supplements.org/verified-products (15.07.2020)
- GIS: Zespół do spraw Suplementów Diety. https://www.gov.pl/web/gis/zespol-do-spraw-suplementow-diety (31.03.2020)
- Bojarowicz H., Dźwigulska P.: Suplementy diety. Część I. Suplementy diety a leki – porównanie wymagań prawnych. Hygeia Public Health, 2012; 47: 427-432
- Dz. U. 2018 poz. 1951. Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 17 września 2018 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie składu oraz oznakowania suplementów diety
- GIS: Jakie informacje powinny znajdować się na opakowaniu suplementu diety? https://www.gov.pl/web/gis/jakie-informacje-powinny-znajdowac-sie-na-opakowaniu-suplementu-diety (12.06.2020)
- GIS: Zasady wprowadzania do obrotu suplementów diety. https://www.gov.pl/attachment/77244b6c-47fa-4818-b839-5513af385ab4 (08.07.2020)
- Dz. U. Nr 80. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 23 marca 2011 r. w sprawie wzoru formularza powiadomienia o produktach wprowadzanych po raz pierwszy do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, Rejestru produktów objętych powiadomieniem oraz wykazu krajowych jednostek naukowych właściwych do wydawania opinii
- GIS: Elektroniczny system powiadomień. https://powiadomienia.gis.gov.pl/esp/ (01.03.2020)
- Dz. U. UE. L. 2006.404.26. Rozporządzenie (WE) nr 1925/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie dodawania do żywności witamin i składników mineralnych oraz niektórych innych substancji
- GIS: Rejestr produktów objętych powiadomieniem o pierwszym wprowadzeniu do obrotu. https://powiadomienia.gis.gov.pl/ (14.07.2020)
- GIS: Ostrzeżenia publiczne dotyczące żywności – Archiwum. https://www.gov.pl/web/gis/ostrzezenia-publiczne-dotyczace-zywnosci---archiwum (01.03.2020)
- Mastovska K., Wylie P.L.: Evaluation of a new column backflushing set-up in the gas chromatographic-tandem mass spectrometric analysis of pesticide residues in dietary supplements. J. Chromatogr. A, 2012; 1265: 155-164
- Harris E.S., Cao S., Littlefield B.A., Craycroft J.A., Scholten R., Kaptchuk T., Fu Y., Wang W., Liu Y., Chen H. i wsp.: Heavy metal and pesticide content in commonly prescribed individual raw Chinese herbal medicines. Sci. Total. Environ., 2011; 409: 4297-4305
- GIS: Ostrzeżenie publiczne dotyczące żywności: Wycofanie partii produktu pn. suplement diety „Propolis Forte” o smaku mentolowym 30 tabletek. https://www.gov.pl/web/gis/ostrzezenie-publicznedotyczace-zywnosci-wycofanie-partii-produktu-pn-suplement-diety-propolis-forte-o-smaku-mentolowym-30-tabletek (12.06.2020)
- GIS: Ostrzeżenie publiczne dotyczące żywności: Wycofanie produktu pn. „Propolis Plus” suplement diety. https://www.gov.pl/web/gis/ostrzezenie-publiczne-dotyczace-zywnosci-wycofanieproduktu-pn-propolis-plus-suplement-diety (12.06.2020)
- Rellán S., Osswald J., Saker M., Gago-Martinez A., Vasconcelos V.: First detection of anatoxin-a in human and animal dietary supplements containing cyanobacteria. Food Chem. Toxicol., 2009; 47: 2189-2195
- PMR Market Experts: Raport PMR: Rynek suplementów diety w Polsce będzie rósł o 5% rocznie. https://healthcaremarketexperts.com/aktualnosci/raport-pmr-rynek-suplementow-dietybedzie-rosl-o-5-rocznie/ (01.03.2020)
- PMR Market Experts: Rynek suplementów diety w Polsce 2019. https://mypmr.pro/products/rynek-suplementow-diety-wpolsce-2019 (01.03.2020)
- Guidelines for vitamin and mineral food supplements CAC/GL 55 – 2005. 2005. www.fao.org/input/download/standards/10206/cxg_055e.pdf (25.06.2020)
- Dz. U. L 404. Rozporządzenie (WE) Nr 1924/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dotyczących żywności
- GIS: Oświadczenia żywieniowe i zdrowotne – informacje ogólne. https://www.gov.pl/web/gis/oswiadczenia-zywieniowe-i-zdrowotne (13.06.2020)
- Dz. U. L 136. Rozporządzenie Komisji (UE) Nr 432/2012 z dnia 16 maja 2012 r. ustanawiające wykaz dopuszczonych oświadczeń zdrowotnych dotyczących żywności, innych niż oświadczenia odnoszące się do zmniejszenia ryzyka choroby oraz rozwoju i zdrowia dzieci
- Komisja Europejska: Nutrition and Health Claims. https://ec.europa.eu/food/safety/labelling_nutrition/claims_en (08.07.2020)
- Dz. U. L 276 z 6.10.1990. Dyrektywa Rady z dnia 24 września 1990 r. w sprawie oznaczania wartości odżywczej środków spożywczych (90/496/EWG)
- Dz. Urz. UE L 304/18. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności (Dz. Urz. UE L 304/18 z 22.11.2011, z późn. zm.)
- GIS: Zarządzenie nr 257/2017 Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 20 listopada 2017 r. w sprawie zatwierdzenia regulaminu Rady Sanitarno-Epidemiologicznej, 2017
- Uchwała nr 19/2019 Zespołu do spraw Suplementów Diety z dnia 13 grudnia 2019 r. w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej maksymalnej dawki magnezu w zalecanej dziennej porcji w suplementach diety
- Uchwała nr 12/2019 Zespołu do spraw Suplementów Diety z dnia 13 grudnia 2019 r. w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej maksymalnej dawki tiaminy (witaminy B1) w zalecanej dziennej porcji w suplementach diety
- Uchwała nr 13/2019 Zespołu do spraw Suplementów Diety z dnia 25 października 2019 r. w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej maksymalnej dawki ryboflawiny (witaminy B2) w zalecanej dziennej porcji w suplementach diety
- Uchwała nr 18/2019 Zespołu do spraw Suplementów Diety z dnia 13 grudnia 2019 r. w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej maksymalnej dawki witaminy B6 w zalecanej dziennej porcji w suplementach diety
- Uchwała nr 14/2019 Zespołu do spraw Suplementów Diety z dnia 25 października 2019 r. w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej maksymalnej dawki kobalaminy (witaminy B12) w zalecanej dziennej porcji w suplementach diety
- Uchwała nr 20/2019 Zespołu do spraw Suplementów Diety z dnia 13 grudnia 2019 r. w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej maksymalnej dawki żelaza w zalecanej dziennej porcji w suplementach diety
- Uchwała nr 21/2019 Zespołu do spraw Suplementów Diety z dnia 13 grudnia 2019 r. w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej maksymalnej dawki miedzi w zalecanej dziennej porcji w suplementach diety
- Uchwała nr 2/2019 Zespołu do spraw Suplementów Diety z dnia 14 stycznia 2019 r. w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej stosowania preparatów liści aloesu (ekstraktów, soku i żelu) jako składników suplementów diety
- Uchwała nr 1/2019 Zespołu do spraw Suplementów Diety z dnia 14 stycznia 2019 r. w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej maksymalnej dawki izoflawonów w suplementach diety
- Uchwała nr 16/2019 Zespołu do spraw Suplementów Diety z dnia 25 października 2019 r. w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej maksymalnej ilości kofeiny w zalecanej dziennej porcji w suplementach diety
- Uchwała nr 1/2020 Zespołu do spraw Suplementów Diety z dnia 7 lutego 2020 r. w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej maksymalnej dawki witaminy E w zalecanej dziennej porcji w suplementach diety
- Uchwała nr 2/2020 Zespołu do spraw Suplementów Diety z dnia 7 lutego 2020 r. w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej maksymalnej dawki witaminy Kw zalecanej dziennej porcji w suplementach diety
- Uchwała nr 3/2020 Zespołu do spraw Suplementów Diety z dnia 7 lutego 2020 r. w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej maksymalnej dawki boru w zalecanej dziennej porcji w suplementach diety
- Uchwała nr 4/2020 Zespołu do spraw Suplementów Diety z dnia 7 lutego 2020 r. w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej maksymalnej dawki chromu w zalecanej dziennej porcji w suplementach diety
- Uchwała nr 5/2020 Zespołu do spraw Suplementów Diety z dnia 7 lutego 2020 r. w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej maksymalnej dawki fluoru w zalecanej dziennej porcji w suplementach diety
- Uchwała nr 6/2020 Zespołu do spraw Suplementów Diety z dnia 7 lutego 2020 r. w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej maksymalnej dawki fosforu w zalecanej dziennej porcji w suplementach diety
- Dz. U. L 139 z 30.4.2004, s. 1. Rozporządzenie (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych
- Dz. Urz. UE L 322/12. Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1441/2007 z dnia 5 grudnia 2007 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 2073/2005 w sprawie kryteriów mikrobiologicznych dotyczących środków spożywczych
- Dz. U. UE L.2006.343.5. Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1881/2006 z dnia 19 grudnia 2006 r. ustalające najwyższe dopuszczalne poziomy niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych
- Dz. Urz. UE L 176/43. Rozporządzenie Komisji (UE) nr 594/2012 z dnia 5 lipca 2012 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1881/2006 w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych zanieczyszczeń ochratoksyną A, polichlorowanymi bifenylami o działaniu niepodobnym do dioksyn i melaminą w środkach spożywczych
- Krasnowska G., Sikora T.: Suplementy diety a bezpieczeństwo konsumenta. Żywn. Nauka. Technol. Jakość, 2011; 4: 5-23
- Palmer M.E., Haller C., McKinney P.E., Klein-Schwartz W., Tschirgi A., Smolinske S.C., Woolf A., Sprague B.M., Ko R., Everson G. i wsp.: Adverse events associated with dietary supplements: An observational study. Lancet, 2003; 361: 101-106
- Davydova N., Stippler E., Jin P., Giancaspro G.: Development and validation of a dissolution test method for vitamin A in dietary supplement tablets. J. Pharm. Biomed. Anal., 2010; 53: 295-301
- Anselmo C.S., Mendes T.C., Cabral L.M., De Sousa V.P.: Physicochemical quality profiles of commercial oral tablets and capsules containing lutein – impact of insufficient specific sanitary regulations. An Acad. Bras. Cienc., 2018; 90: 3063-3073
- Patrício J.P., Santos C., Cerdeira R.: In vitro dissolution profile of two commercially available iron preparations. Drugs RD, 2012; 12: 35-40
- United States Pharmacopeia 32: <2040> Disintegration and dissolution of dietary supplements. https://www.uspnf.com/sites/default/files/usp_pdf/EN/USPNF/revisions/genChapter2040.pdf (13.07.2020)
- Jarosz M.: Normy żywienia dla populacji Polski. 2017 https://ncez.pl/upload/normy-net-1.pdf (17.03.2018)
- Weker H., Barańska M.: Żywienie niemowląt i małych dzieci. Zasady postępowania w żywieniu zbiorowym. Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2014. http://www.imid.med.pl/images/do-pobrania/Zywienie_niemowlat_www.pdf (10.07.2020)
- Zimmer M., Sieroszewski P., Oszukowski P., Huras H., Fuchs T., Pawłosek A.: Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników dotyczące suplementacji u kobiet ciężarnych. https://www.ptgin.pl/sites/default/files/page-2020/REKOMENDACJE%20PTGIP%20SUPLEMENTY%20W%20CI%C4%84%C5%BBY%202020-07-28%20bo.pdf (26.11.2020)
- Woroń J.: Niekorzystne interakcje leków oraz leków i suplementów diety jako przyczyna hospitalizacji pacjentów – o czym warto pamiętać. 2018 https://podyplomie.pl/stanynaglepodyplomie/30330,niekorzystne-interakcje-lekow-oraz-lekow-i-suplementow-diety-jako-przyczyna-hospitalizacji-pacjentow (07.09.2020)
- Geller A.I., Shehab N., Weidle N.J., Lovegrove M.C., Wolpert B.J., Timbo B.B., Mozersky R.P., Budnitz D.S.: Emergency department visits for adverse events related to dietary supplements. N. Engl. J. Med., 2015; 373: 1531-1540
- Federico A., Tiso A., Loguercio C.: A case of hepatotoxicity caused by green tea. Free Radic. Biol. Med., 2007; 43: 474
- Hudson A., Lopez E., Almalki A.J., Roe A.L., Calderón A.I.: A review of the toxicity of compounds found in herbal dietary supplements. Planta Med., 2018; 84: 613-626
- Lovera J., Ramos A., Devier D., Garrison V., Kovner B., Reza T., Koop D., Rooney W., Foundas A., Bourdette D.: Polyphenon E, non-futile at neuroprotection in multiple sclerosis but unpredictably hepatotoxic: Phase I single group and phase II randomized placebo-controlled studies. J. Neurol. Sci., 2015; 358: 46-52
- Rzodkiewicz P.: Bezpieczeństwo i ryzyko stosowania suplementów diety. Departament Bezpieczeństwa Żywności i Żywienia. https://www.gov.pl/attachment/1ef0bbdd-6ad7-4a21-af685d12bb987fc3 (13.07.2020)
- Teschke R., Eickhoff A.: Herbal hepatotoxicity in traditional and modern medicine: Actual key issues and new encouraging steps. Front Pharmacol., 2015; 6: 72
- Brown A.C.: An overview of herb and dietary supplement efficacy, safety and government regulations in the United States with suggested improvements. Food Chem. Toxicol. 2017; 107: 449-471
- Tsai H.H., Lin H.W., Simon Pickard A., Tsai H.Y., Mahady G.B.: Evaluation of documented drug interactions and contraindications associated with herbs and dietary supplements: A systematic literature review. Int. J. Clin. Pract., 2012; 66: 1056-1078
- Henderson L., Yue Q.Y., Bergquist C., Gerden B., Arlett P.: St John’s wort (Hypericum perforatum): Drug interactions and clinical outcomes. Br. J. Clin. Pharmacol., 2002; 54: 349-356
- Stoddard G.J., Archer M., Shane-McWhorter L., Bray B.E., Redd D.F., Proulx J., Zeng-Treitler Q.: Ginkgo and warfarin interaction in a large veterans administration population. AMIA Annu. Symp Proc., 2015; 2015: 1174-1183
- Vaes L.P., Chyka P.A.: Interactions of warfarin with garlic, ginger, ginkgo, or ginseng: Nature of the evidence. Ann. Pharmacother., 2000; 34: 1478-1482
- Andrén L., Andreasson Å., Eggertsen R.: Interaction between a commercially available St. John’s wort product (Movina) and atorvastatin in patients with hypercholesterolemia. Eur. J. Clin. Pharmacol., 2007; 63: 913-916
- Nieminen T.H., Hagelberg N.M., Saari T.I., Neuvonen M., Laine K., Neuvonen P.J., Olkkola K.T.: St John’s wort greatly reduces the concentrations of oral oxycodone. Eur. J. Pain., 2010; 14: 854-859
- Hall S.D., Wang Z., Huang S.M., Hamman M.A., Vasavada N., Adigun A.Q., Hilligoss J.K., Miller M., Gorski J.C.: The interaction between St John’s wort and an oral contraceptive. Clin. Pharmacol. Ther. 2003; 74: 525-535
- Hojo Y., Echizenya M., Ohkubo T., Shimizu T.: Drug interaction between St John’s wort and zolpidem in healthy subjects. J. Clin. Pharm. Ther. 2011; 36: 711-715
- Hebert M.F., Park J.M., Chen Y.L., Akhtar S., Larson A.M.: Effects of St. John’s wort (Hypericum perforatum) on tacrolimus pharmacokinetics in healthy volunteers. J. Clin. Pharmacol., 2004; 44: 89-94
- Cotterill J.A.: Severe phototoxic reaction to laser treatment in a patient taking St John’s Wort. J. Cosmet. Laser. Ther., 2001; 3: 159-160
- Matthews M.K. Jr.: Association of Ginkgo biloba with intracerebral hemorrhage. Neurology, 1998; 50: 1933-1934
- Gilbert G.J.: Ginkgo biloba. Neurology, 1997; 48: 1137
- Abebe W.: Herbal medication: Potential for adverse interactions with analgesic drugs. J. Clin. Pharm. Ther., 2002; 27: 391-401
- Nah S.Y., McCleskey E.W.: Ginseng root extract inhibits calcium channels in rat sensory neurons through a similar path, but different receptor, as μ-type opioids. J. Ethnopharmacol., 1994; 42: 45-51
- Legnani C., Frascaro M., Guazzaloca G., Ludovici S., Cesarano G., Coccheri S.: Effects of a dried garlic preparation on fibrinolysis and platelet aggregation in healthy subjects. Arzneimittelforschung, 1993; 43: 119-122
- Huang H.Y., Caballero B., Chang S., Alberg A.J., Semba R.D., Schneyer C.R., Wilson R.F., Cheng T.Y., Vassy J., Prokopowicz G. i wsp.: The efficacy and safety of multivitamin and mineral supplement use to prevent cancer and chronic disease in adults: A systematic review for a National Institutes of Health state-of-thescience conference. Ann. Intern. Med., 2006; 145: 372-385
- Kimura T., Nakagawa K., Kubota H., Kojima Y., Goto Y., Yamagishi K., Oita S., Oikawa S., Miyazawa T.: Food-grade mulberry powder enriched with 1-deoxynojirimycin suppresses the elevation of postprandial blood glucose in humans. J. Agric. Food Chem., 2007; 55: 5869-5874
- Trimarco V., Izzo R., Stabile E., Rozza F., Santoro M., Manzi M.V., Serino F., Schiattarella G.G., Esposito G., Trimarco B.: Effects of a new combination of nutraceuticals with Morus alba on lipid profile, insulin sensitivity and endotelial function in dyslipidemic subjects. A cross-over, randomized, double-blind trial. High Blood Press. Cardiovasc. Prev., 2015; 22: 149-154
- Vuksan V., Xu Z.Z., Jovanovski E., Jenkins A.L., Beljan-Zdravkovic U., Sievenpiper J.L., Stavro P.M., Zurbau A., Duvnjak L., Li M.Z.: Efficacy and safety of American ginseng Panax quinquefolius L.) extract on glycemic control and cardiovascular risk factors in individuals with type 2 diabetes: A double-blind, randomized, crossover clinical trial. Eur. J. Nutr., 2019; 58: 1237-1245
- Fernandez-Martinez M.N., Hernandez-Echevarria L., Sierra-Vega M., Diez-Liebana M.J., Calle-Pardo A., Carriedo-Ule D., Sahagún-Prieto A.M., Anguera-Vila A., Garcia-Vieitez J.J.: A randomised clinical trial to evaluate the effects of Plantago ovata husk in Parkinson patients: Changes in levodopa pharmacokinetics and biochemical parameters. BMC Complement. Altern. Med., 2014; 14: 296-106
- Dz. U. UE L.2019.110.4. Rozporządzenie Komisji (UE) 2019/649 z dnia 24 kwietnia 2019 r. zmieniające załącznik III do rozporządzenia (WE) nr 1925/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do izomerów trans kwasów tłuszczowych, innych niż izomery trans kwasów tłuszczowych naturalnie występujące w tłuszczu pochodzenia zwierzęcego
- Dz. U. UE L.2015.67.4. Rozporządzenie Komisji (UE) 2015/403 z dnia 11 marca 2015 r. zmieniające załącznik III do rozporządzenia (WE) nr 1925/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do przęśli i johimby lekarskiej (Pausinystalia yohimbe (K. Schum) Pierre ex Beille)
- Bąk-Sypień I., Karmańska A., Karwowski B.T.: Zafałszowania na rynku żywności funkcjonalnej i suplementów diety oraz ich potencjalny wpływ na zdrowie. Farm. Pol. 2019; 75: 519-527
- Dz. U. UE L 174/74 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/62/UE z dnia 8 czerwca 2011 r. zmieniająca dyrektywę 2001/83/WE w sprawie wspólnotowego kodeksu odnoszącego się do produktów leczniczych stosowanych u ludzi – w zakresie zapobiegania wprowadzaniu sfałszowanych produktów leczniczych do legalnego łańcucha dystrybucji
- Dz.: Dz. U. UE L 32/1 Rozporządzenie Delegowane Komisji (UE) 2016/161 z dnia 2 października 2015 r. uzupełniające dyrektywę 2001/83/WE Parlamentu Europejskiego i Rady przez określenie szczegółowych zasad dotyczących zabezpieczeń umieszczanych na opakowaniach
- Komisja Europejska: RASFF Portal. https://webgate.ec.europa.eu/rasff-window/portal/?event=searchResultList (14.07.2020)
- Komisja Europejska: RASFF — The Rapid Alert System for Food and Feed — 2018 Annual Report. 2019. https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/c3318331-d9c4-11e9-9c4e01aa75ed71a1/language-en/format-PDF/source-174743070 (08.07.2020)
- de Carvalho L.M., Martini M., Moreira A.P., de Lima A.P., Correia D., Falcão T., Garcia S.C., de Bairros A.V., do Nascimento P.C., Bohrer D.: Presence of synthetic pharmaceuticals as adulterants in slimming phytotherapeutic formulations and their analytical determination. Forensic Sci. Int., 2011; 204: 6-12
- Kim H.J., Lee J.H., Park H.J., Kim J.Y., Cho S., Kim W.S.: Determination of non-opioid analgesics in adulterated food and dietary supplements by LC-MS/MS. Food Addit. Contam. Part A Chem. Anal. Control. Expo. Risk Assess., 2014; 31: 973-978
- Song F., El-Demerdash A., Lee S.J.: Screening for multiple phosphodiesterase type 5 inhibitor drugs in dietary supplement materials by flow injection mass spectrometry and their quantification by liquid chromatography tandem mass spectrometry. J. Pharm. Biomed. Anal., 2012; 70: 40-46
- Zhu Q., Cao Y., Cao Y., Chai Y., Lu F.: Rapid on-site TLC-SERS detection of four antidiabetes drugs used as adulterants in botanical dietary supplements. Anal. Bioanal. Chem., 2014; 406: 18771884
- FDA: Caution: Bodybuilding Products Can Be Risky. https://www.fda.gov/consumers/consumer-updates/caution-bodybuilding-products-can-be-risky (13.07.2020)
- GIS: Obecność syldenafilu w produkcie pn. „Total Men” suplement diety. https://www.gov.pl/web/gis/obecnosc-syldenafilu-wprodukcie-pn-total-men-suplement-diety (12.06.2020)
- GIS: Pochodne syldenafilu w produkcie pn. „POWER MAN” suplement diety. https://www.gov.pl/web/gis/pochodne-syldenafiluw-produkcie-pn-power-man-suplement-diety2 (12.06.2020)
- Inayat F., Majeed C.N., Ali N.S., Hayat M., Vasim I.: The risky side of weight-loss dietary supplements: Disrupting arrhythmias causing sudden cardiac arrest. BMJ Case Rep., 2018; 11: e227531
- Biesterbos J.W., Sijm D.T., van Dam R., Mol H.G.: A health risk for consumers: The presence of adulterated food supplements in the Netherlands. Food Addit. Contam. Part A Chem. Anal. Control Expo. Risk Assess., 2019; 36: 1273-1288
- Costa J.G., Vidovic B., Saraiva N., do Céu Costa M., Del Favero G., Marko D., Oliveira N.G., Fernandes A.S.: Contaminants: A dark side of food supplements? Free Radic. Res., 2019; 53: 1113-1135
- FDA: Stimulant Potentially Dangerous to Health, FDA warns. https://www.fda.gov/consumers/consumer-updates/stimulant-potentially-dangerous-health-fda-warns (13.07.2020)
- Petroczi A., Taylor G., Naughton D.P.: Mission impossible? Regulatory and enforcement issues to ensure safety of dietary supplements. Food Chem. Toxicol., 2011; 49: 393-402
- Vaclavik L., Krynitsky A.J., Rader J.I.: Mass spectrometric analysis of pharmaceutical adulterants in products labeled as botanical dietary supplements or herbal remedies: A review. Anal. Bioanal. Chem., 2014; 406: 6767-6790
- GIS: Tetrahydrokannabinol na poziomie 299 mg/kg w produkcie pn. CannabiGold Smart, 10 kapsułek. https://www.gov.pl/web/gis/tetrahydrokannabinol-na-poziomie-299-mgkg-w-produkcie-pncannabigold-smart-10-kapsulek (12.06.2020)
- GIS: Ostrzeżenie publiczne dotyczące żywności: Wycofanie produktu pn. CHLORELLA tabletki 100g. https://gis.gov.pl/ostrzezenie-publiczne-dotyczace-zywnosci-wycofanie-produktu-pnchlorella-tabletki-100g/ (12.06.2020)
- GIS: Ostrzeżenie publiczne dotyczące żywności: Wycofanie produktu pn. Soul-Farm CHLORELLA Proszek 200 g Suplement diety. https://www.gov.pl/web/gis/ostrzezenie-publiczne-dotyczace-zywnosci-wycofanie-produktu-pn-soul-farm-chlorella-proszek-200-g-suplement-diety (12.06.2020)
- Stępień K.A., Niewiarowski J., Harasimiuk A.: Powszechność suplementów diety a zagrożenia związane z ich stosowaniem. Biul. Wydz. Farm. WUM, 2019; 9: 51-59
- UOKIK: Informacja z kontroli jakości handlowej suplementów diety w zakresie oznakowania, w tym zgodności składu faktycznego ze składem deklarowanym na opakowaniu, Warszawa 2017. https://www.uokik.gov.pl/download.php?plik=21043 (13.07.2020)
DOI: https://doi.org/10.2478/ahem-2021-0011 | Journal eISSN: 1732-2693
Language: English
Page range: 655 - 673
Submitted on: Jul 21, 2020
Accepted on: Apr 8, 2021
Published on: Oct 21, 2021
Published by: Hirszfeld Institute of Immunology and Experimental Therapy
In partnership with: Paradigm Publishing Services
Publication frequency: 1 issue per year
Keywords:
Related subjects:
© 2021 Joanna Brzezińska, Małgorzata Grembecka, published by Hirszfeld Institute of Immunology and Experimental Therapy
This work is licensed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 License.