Rodzina białek gazdermin jako czynnik permeabilizujący błonę komórkową w procesie pyroptozy*

Rodzaj śmierci komórkowej, tj. apoptoza, autofagia, nekroza czy pyroptoza zależy od czynnika indukującego oraz fazy cyklu komórkowego. Główną rolę w odpowiedzi immunologicznej organizmu na mikroorganizmy odgrywa proces zwany pyroptozą. Pyroptoza jest rodzajem śmierci komórki indukowanym przez różnego rodzaju czynniki zapalne aktywowane w odpowiedzi na wzorce cząsteczkowe i molekularne związane z patogenami w tym lipopolisacharyd bakteryjny na drodze szlaku kanonicznego lub niekanonicznego w zależności od rodzaju biorących w nich udział kaspaz. W pyroptozie istotną rolę pełni białko gazdermina D należące do rodziny białek gazdermin (A, B, C, D, E i DFNB59), która charakteryzuje się swoistą tkankowo ekspresją genów, głównie w komórkach nabłonkowych, skóry oraz układu pokarmowego i odpowiada za regulację proliferacji i różnicowania komórek, a także za hamowanie lub rozwój nowotworów w różnych narządach. Rodzina GSDM jest odpowiedzialna za tworzenie porów w błonie komórkowej, umożliwiając sekrecję cytokin prozapalnych (IL-1β i IL-18), biorących udział w inicjacji szlaków reakcji zapalnej przez rekrutację i aktywację komórek odpornościowych w miejscu infekcji. Zasadniczą rolę w procesie pyroptozy na drodze niekanonicznej pełni białko gazdermina D, którego N-koniec, tworząc pory w błonie komórkowej powoduje powstanie obrzęku, lizy osmotycznej aż do śmierci zainfekowanej komórki.