References
- Antrop M. 1997. The concept of traditional landscapes as a base for landscape evaluation and planning. The example of Flanders Region. Landscape and Urban Planning, 38: 105–117.
- Antrop M. 2000. Changing patterns in the urbanized countryside of Western Europe. Landscape Ecology, 15: 257–270.
- Beguin H. 1963. Aspects géographiques de la polarisation. Tiers-Monde, 4, 16: 559–608.
- Bird J. 1977. Centrality and Cities. Routledge & Kegan Paul, London.
- Blumin S.M. 2006. Driven to the City: Urbanization and Industrialization in the Nineteenth Century. OAH Magazine of History, 20, 3: 47–53.
- Brown K.L. 2018. Gone Home: Race and Roots through Appalachia. University of North Carolina Press, Chapel Hill, NC.
- Bruchman C. 2004. Two Coal Towns in 1900 Bureau County: Seatonville and Ladd. Journal of the Illinois State Historical Society, 97, 3, 226–237.
- Brüggemeier J.F. 1994. Nature Fit for Industry: The Environmental History of the Ruhr Basin, 1840–1990. Environmental History Review, 18, 1: 35–54.
- CAHR (The Central Arichves of Historical Records in Warsaw), sign. 187-1. 1840–1860. Cartographic collection.
- CAHR (The Central Arichves of Historical Records in Warsaw), sign. 208-1. 1848. Cartographic collection.
- CAHR (The Central Arichves of Historical Records in Warsaw), sign. 565-13. 1820. Cartographic collection
- CAHR (The Central Arichves of Historical Records in Warsaw), sign. 201-2. 1843. Cartographic collection.
- CAHR (The Central Arichves of Historical Records in Warsaw), sign. 200-11. 1843. Cartographic collection.
- CAHR (The Central Arichves of Historical Records in Warsaw), sign. 200-12. 1843. Cartographic collection.
- Clark G. Jacks D. 2007. Coal and the Industrial Revolution, 1700-1869. European Review of Economic History, 11, 1: 39–72.
- Cooley Ch.H. 1894. The Theory of Transportation. American Economic Association, 9, 3: 13–148.
- Couch Ch. 2016. Urban planning: An Introduction. Palgrave, London-New York.
- Czarnecki W. 1965. Planowanie miast i osiedli: Miejsca pracy i zamieszkania. Vol. 2, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
- Darwent D.F. 1969. Growth Poles and Growth Centers in Regional Planning – A Review. Environment and Planning, 1, 1: 5–32.
- den van Berg L., Drewett R., Klaassen L.H., Rossi A., Vijverberg C.Ch.T. 1982. Urban Europe: A Study of Growth and Decline. Pregamon Press, Oxford.
- Doktorowicz-Hrebnicki S. 1934. Grodziec. Szczegółowa mapa geologiczna Polskiego Zagłębia Węglowego, Scale 1:25 000.
- Dragan W. 2021. Kształtowanie układów urbanistycznych i przestrzennych dawnych granicznych ośrodków kolejowych Polski. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
- Dragan W., Zdyrko A. 2023. The spatial dimension of coal phase-out: Exploring economic transformation and city pathways in Poland. Energy Research & Social Science, 99: 103058.
- Drobniak A. (ed.). 2022. Sprawiedliwa transformacja regionów węglowych w Polsce. Impulsy, konteksty, rekomendacje strategiczne. Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice.
- Dumała K. 1974. Przemiany przestrzenne miast i rozwój osiedli przemysłowych w Królestwie Polskim w latach 1831-1969. Ossolineum, Wrocław.
- Dziennik Handlowy y Ekonomiczny: Zawieraiący w sobie wszystkie okoliczności, Pisma, Uwagi, y Myśli Patryotyczne do Handlu Fabryk i Ekonomiki ściągaiące się. 1788. Vol. 3, Towarzystwo Handlowe, Warszawa.
- Eisler R. b.d. Plan Von der Gegende bei Czelleie, Bendzin, Niwka, Slawkow, und Siewir in Neu-Schlesien, mit cenneca, rinbesinelichen Versuch Arbeiten, Stein Kohlen Gruben, alten Bley une Eisen Erz Baue. Scale abt. 1:100 000.
- Frantál B., Chodkowska-Miszczuk J., Alexandrescu F., Stölzel, F., Klusáček P., Konečný O., Süsser D., Lewandowska A., Zieliński D. 2025. With coal forever? Conflicted attitudes of residents in coal mining areas in the Czech Republic, Germany and Poland to coal phase-out. Resources Policy, 101, 2025: 105476.
- Geddes P. 1915. Cities in evolution: An introduction to the town planning movement and to the study of civics. Williams & Norgate, London.
- Geyer H.S. 1989. The terminology, definition, and classification of development axes. The South African Geographer, 16, 1/2: 113–129.
- Grzeszczak J. 1999. Biegun wzrostu a formy przestrzeni spolaryzowanej. IGiPZ PAN, Warszawa.
- Hansen N.M., 1970. How Regional Policy Can Benefit from Economic Theory. Growth and Change, 1, 1: 20–27.
- Hartshorne R. 1933. Geographic and Political Boundaries in Upper Silesia. Annals of Association of American Geographers, 23, 4: 195–227.
- Hartshorne R. 1934. The Upper Silesian industrial district. Geographical Review, 24: 423–438.
- Helmuth A. 2009. Economic Diversification of a Mining Town: A Case Study of Oranjemund. Master’s Thesis. Rhodes University, Grahamstown.
- Hempel J. 1856. Karta geognostyczna Zagłębia Węglowego w Królestwie Polskiem, Scale 1:20 000.
- Hirschman A.O. 1958. The Strategy of Economic Development. Yale University Press, New Haven.
- Jaros J. 1965. Historia górnictwa węglowego w zagłębiu górnośląskim do 1914 r. Zakład Narodowy im. Ossolińskich– Wydawnictwo PAN, Wrocław–Warszawa–Kraków.
- Jaros J. 1984. Słownik historyczny kopalni węgla na ziemiach polskich. Śląski Instytut Naukowy, Katowice.
- Johnston R.J. 1982. The American urban system: ageographical perspective. Longman, London.
- Kamete A.Y. 2012. Of prosperity, ghost towns and havens: mining and urbanisation in Zimbabwe, Journal of Contemporary African Studies, 30: 589–609.
- Kantor-Mirski M. 1932. Z przeszłości Zagłębia Dąbrowskiego i okolicy: szkice monograficzne, 2, 1–20. Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Zagłębia Dąbrowskiego, Sosnowiec.
- Karte des Westlichen Russlands, Scale 1:100 000. 1914.
- Keane J.L. 2000. The Towns that Coal Built: The Evolution of Landscapes and Communities in Southern Colorado. Yearbook of the Association of Pacific Coast Geographers, 62: 70–94.
- Keeble D.E. 1967. Models of Economic Development. [in:] R.J. Chorley, P. Haggett (ed.) Socio-Economic Models in Geography. University Paperbacks, Methuen–London: 243–302.
- Krzysztofik R. 2012. Umiastowienie obszaru Polski od XIII do XXI wieku: interpretacja geograficzno-historyczna. Śląsk, Katowice.
- Krzysztofik R. 2014. Geneza aglomeracji miast na obszarze Polski. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
- Krzysztofik R. 2022. The socio-economic transformation of the Katowice conurbation in Poland. [in:] W. Cudny, J. Kunc (ed.), Growth and Change in Post-socialist Cities of Central Europe. Routledge, London: 195–216.
- Kurek R. 2012. Początki i rozwój przemysłu w Czeladzi. [in:] J. Drabina (ed.), Historia Czeladzi. Vol. 1, Muzeum Saturn w Czeladzi, Czeladź: 415–468.
- Łabęcki H. 1841. Górnictwo w Polsce. Opis kopalnictwa i hutnictwa polskiego, pod względem technicznym, historycznostatystycznym i prawnym. Vol. 1, Julian Kaczanowski, Warszawa.
- Lasuén J.R. 1969. On growth poles. Urban Studies, 6, 2: 137–161.
- Lasuén J.R. 1971. A Generalization of the Growth Pole Notion. Paper for the International Geographical Association Meeting, Vitoria. Brasil.
- Lasuén J.R. 1973. Urbanisation and Development – the Temporal Interaction between Geographical and Sectoral Clusters. Urban Studies, 10, 2: 163–188.
- Łempicki M. 1891. Plastovaja karta pol’skago kamennougol’nago bassejna: Stržyžovice – Psary, Scale 1:10 000. R. VI. I. 3.
- Malisz B. 1966. Zarys teorii kształtowania układów osadniczych. „Arkady”, Warszawa.
- Mapa topograficzna Terenu Przemysłowego Zagłębia Dąbrowskiego, Scale 1:10 000. 1926.
- Matuszczyk Z. 2001. W czasach niewoli narodowej. [in:] F. Kiryk (ed.) Dzieje Sławkowa. Secesja, Karków: 181–347.
- Moisley H.A. 1951. The Industrial and Urban Development of the North Staffordshire Conurbation. Transactions and Papers, 17: 151–165.
- Murphy H.E. 1966. The American City: An Urban Geography. McGraw-Hill Book Company, New York.
- Myrdal G. 1944. American dilemma: The Negro problem and modern democracy. Harper & Brothers Publisher, New York–London.
- Myrdal G. 1957. Economic Theory and Underdeveloped Regions. Gerald Duckworth, London.
- Pierenkemper T. 1979. Entrepreneuerers in Heavy Industry. Upper Silesia and the Westphalian Ruhr Region 1852 to 1913. Business History Review, 53, 1: 65–78.
- Pomeranz K. 2000. The Great Divergence: China, Europe and the Making of the Modern World Economy. Princeton University, Princeton, NJ.
- Pounds N.J.G. 1958. The Upper Silesian Industrial Region. Indiana University, Bloomington, IN.
- Pred A.R. 1966. The spatial dynamics of U.S. industrial growth, 1800-1914: Interpretative and theoretical essays. MIT Press, Cambridge, Mass.
- Przegląd Górniczo-Hutniczy. 1920. Kronika bieżąca. Narodowość właścicieli kopalni węgla kamiennego w zagłębiu Dąbrowskim. 12, 1: 28.
- Rajman J. 1970. Kryteria i mierniki urbanizacji. Rocznik Naukowo-Dydaktyczny WSP, 40: 175–184.
- Rajman J. 1977. Rozwój Górnośląskiego Zespołu Miejskiego. Wybrane problemy osadnicze i społeczno-demograficzne. Rocznik Naukowo-Dydaktyczny WSP w Krakowie. No. 62: 5–21.
- Rippel E. 1960. Studia i materiały: Wydobycie węgla kamiennego w kopalniach Zagłębia Dąbrowskiego w latach 1919-1939. Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Katowice.
- Runge J. 2020. Złożony układ osadniczy - tradycyjny region ekonomiczny – przestrzeń społeczno-kulturowa. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
- Skott P., Auerbach P. 1995. Cumulative Causation and the “New” Theories of Economic Growth. Journal of Post Keynesian Economics, 17, 3: 381–402.
- Specialkarte der Oberschlesischen Bergreviere unter Angabe der Lage der verliehenen Bergwerke, Scale 1:1000. 1880.
- Strikwerda C. 1991. Interest-Group Politics and the International Economy: Mass Politics and Big Business Corporations in the Liege Coal Basin, 1870-1914. Journal of Social History, 25, 2: 277–307.
- Sugden K., Keibek S., Wells J., Shaw-Taylor L. 2023. Adam Smith revisited: the relationship between the English woollen manufacture and the availability of coal before the use of steam power. Continuity and Change, 38: 163–191.
- Sulimierski F., Chlebowski B., Walewski W. (ed.). 1880-1901. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Druk „Wieku”, Warszawa. 1–15.
- Sulimierski F., Chlebowski B., Walewski W. (ed.). 1888. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Druk „Wieku”, Warszawa, 9: 246.
- Sulimierski F., Chlebowski B., Walewski W. (ed.). 1890. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Druk „Wieku”, Warszawa. 11: 491.
- Topograficzna Karta Królestwa Polskiego: Sławków, Scale 1:126 000, Kol.IISek.VIII.1843.
- Turnbull G. 1987. Canals, Coal and Regional Growth during the Industrial Revolution. The Economic History Review, 40, 4: 537–560.
- Turnock D. 1989. Eastern Europe: An Historical Geography 1815-1945. Routledge, London–New York.
- von Houtum H., Lagendijk A. 2001. Contextualising Regional Identity and Imagination in the Construction of Polycentric Urban Regions: The Cases of the Ruhr Area and the Basque Country. Urban Studies, 38, 4: 747–767.
- Wyrzykowska A., Janiszek M. 2025. Models of Post-Mining Land Reuse in Poland. Sustainability, 17, 20: 9069.
- Zinberg I. 1877. Skorowidz Królestwa Polskiego. Vol. 2, Warszawa.
- Ziółkowski J. 1957. Z problematyki przestrzennej i gospodarczej Górnośląskiego Okręgu Węglowego. Przegląd Zachodni, 17: 257–279.
- Ziółkowski J. 1960. Sosnowiec: Drogi i czynniki rozwoju miasta przemysłowego. „Śląsk”, Katowice.