Have a personal or library account? Click to login
Changes in river channel pattern as a result of the construction, operation and decommissioning of watermills – the case of the middle reach of the River Liswarta near Krzepice, Poland Cover

Changes in river channel pattern as a result of the construction, operation and decommissioning of watermills – the case of the middle reach of the River Liswarta near Krzepice, Poland

By: Maria Fajer  
Open Access
|Mar 2018

References

  1. Baranowski B. 1977. Polskie młynarstwo. Ossolineum, Wrocław.
  2. Bishop P., Muñoz-Salinas E. 2013. Tectonics, geomorphology and water mill location in Scotland and the potential impacts of mill dam failure. Applied Geography, 42: 195–205.10.1016/j.apgeog.2013.04.010
  3. Brown A.G. 1997. Alluvial Geoarchaeology: Floodplain Archaeology and Environmental Change. Cambridge University Press.10.1017/CBO9780511607820
  4. Brykała D. 2005. Rekonstrukcja retencji zbiornikowej zlewni Skrwy Lewej w ciągu ostatnich 200 lat. Przegląd Geograficzny, 77, 1: 69–89.
  5. Bujakowski W. (ed.) 2006. Opracowanie metody programowania i modelowania systemów wykorzystania odnawialnych źródeł energii na terenach nieprzemysłowych województwa śląskiego wraz z programem wykonawczym dla wybranych obszarów województwa, cz. 2 Projekt programu wykorzystania odnawialnych źródeł energii na obszarach nieprzemysłowych województwa śląskiego. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków – Katowice, pp. 81–93.
  6. Cieśla R. 1997. Blask dawnych Krzepic. Krzepice.
  7. Dembińska M. 1973. Przetwórstwo zbożowe w Polsce średniowiecznej X–XIV w. Wrocław.
  8. Downward S., Skinner K. 2005. Working rivers: the geomorphological legacy of English freshwater mills. Area, 37, 2: 138–147.10.1111/j.1475-4762.2005.00616.x
  9. Drzewiecki P., Karpiński H., Sieklucki J. (eds) 1904. Księga adresowa przemysłu fabrycznego w Królestwie Polskim na rok 1904. Stowarzyszenie Techników, Warszawa.
  10. Dynowska I. 1971. Typy reżimów rzecznych w Polsce. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego, Prace Geograficzne, 28: 1–155.
  11. Fajer M. 2004. Morfologiczne i geologiczne uwarunkowania rozwoju doliny Liswarty w holocenie. Prace Wydziału Nauk o Ziemi UŚ, 32: 1–108.
  12. Fajer M. 2011. Antropogeniczne przeobrażenia den dolin rzecznych na Wyżynie Woźnicko-Wieluńskiej w XVIII-XX w. [in:] A. Zieliński (ed.) Znane fakty – nowe interpretacje w geologii i geomorfologii. Uniwersytet Jana Kochanowskiego, Instytut Geografii, Kielce: 9–22.
  13. Fajer M., Waga J. M. 2002. Transformations in hydrological system of the Liswarta caused by human economic activity during hundred years. [in:] V.N. Andrejchuk, V.P. Korzhyk (eds) Regional aspects of land use. Chernivtsy-Sosnowiec: 45–50.
  14. Fajer M., Waga J.M. 2010. Uwarunkowania lokalizacji siłowni wodnych na Liswarcie. Kształtowanie środowiska geograficznego i ochrona przyrody na obszarach uprzemysłowionych i zurbanizowanych, 41: 19–21.
  15. Fajer M., Woskowicz-Ślęzak B. 2016. Geologiczne i geomorfologiczne uwarunkowania lokalizacji dawnych młynów wodnych nad dolną Liswartą. Acta Geographica Silesiana, 22: 25–33.
  16. Fajer M., Malik I., Waga J.M., Wistuba M., Woskowicz-Ślęzak B. 2017. Współczesne wykorzystanie przez bobra europejskiego Castor fiber antropogenicznie przekształconych dolin rzecznych (przykłady z Równiny Opolskiej i Wyżyny Woźnicko-Wieluńskiej). Przegląd Geograficzny, 89, 3: 467–490.10.7163/PrzG.2017.3.7
  17. Forysiak J. 2005. Rozwój doliny Warty między Burzeninem i Dobrowem po zlodowaceniuWarty. Acta Geographica Lodziensia, 90: 1–116.
  18. Forysiak J. 2010. Zastosowanie analizy zdjęć lotniczych do rekonstrukcji układu wielokorytowego środkowej Warty. Landform Analysis, 13: 13–18.
  19. Grabarczyk T., Nowak T. 2015. Z dziejów Dankowa do początku XVI wieku. [in:] W. Dudak, T. Grabarczyk (eds) Fakty i mity z historii Dankowa, Lipie – Łódź: 13–26.
  20. Graf R., Kaniecki A., Medyńska-Gulij B. 2008. Dawne mapy jako źódło informacji o wodach śródlądowych i stopniu ich antropogenicznych przeobrażeń. Badania Fizjograficzne nad Polską Zachodnią, seria A: Geografia Fizyczna, 59: 11–27.10.2478/v10116-009-0002-4
  21. Grano M.C., Del Monte M., Lazzari M., Bishop P. 2016. Fluvial dynamics and watermills location in Basilicata (Southern Italy). Geografia Fisica e Dinamica Quaternaria, 39: 149–160.
  22. Haisig J., Wilanowski S. 1985. Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski 1:50000, arkusz Krzepice. Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.
  23. Haisig J., Wilanowski S. 1990. Objaśnienia do Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski 1:50000, arkusz Krzepice. Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.
  24. Hoffmann R.C. 2014. An environmental history of medieval Europe. Cambridge University Press.10.1017/CBO9781139050937
  25. John S., Klein A. 2004. Hydrogeomorphic effects of beaver dams on floodplain morphology: avulsion processes and sediment fluxes in upland valley floors (Spessart, Germany). Quaternaire, 15, 1-2: 219–231.10.3406/quate.2004.1769
  26. Kamlerowa W. 1966. Lustracja województwa krakowskiego 1564. T. 1-2, Wydał Jan Małecki, 1962-1964, Państwowe Wydawnictwo Naukowe [recenzja]. Kwartalnik Historii Nauki i Techniki, 11/1-2: 124–127.
  27. Kaniecki A. 2014. Przemiany środowiskowe związane z antropopresją w ujściowym odcinku Warty. Badania Fizjograficzne, Seria A - Geografia Fizyczna, 65: 129–152.
  28. Kaniecki A., Brychcy D. 2010. Średniowieczne młyny wodne i ich wpływ na przemiany stosunków wodnych na przykładzie zlewni Obry Skwierzyńskiej. Badania Fizjograficzne, Seria A - Geografia Fizyczna, 61: 145–156.10.2478/v10116-010-0008-y
  29. Kaniecki A., Woźniak A., Kornaś M. 2012. Wykorzystanie wód dla potrzeb młynarskichna obszarze międzyrzecza Warty i Prosny w XVI wieku. Przegląd Geofizyczny, LVII, 3-4: 379–391.
  30. Klimek K. 1966. Deglacjacja północnej części Wyżyny Śląsko-Krakowskiej w okresie zlodowacenia środkowopolskiego. Prace Geograficzne IG PAN, 53: 1–136.
  31. Kobojek E. 2009. Naturalne uwarunkowania różnych reakcji rzek nizinnych na antropopresję na przykładzie środkowej Bzury i jej dopływów. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
  32. Lewin J. 2010. Medieval Environmental Impacts and Feedbacks: The Lowland Floodplains of England and Wales. Geoarchaeology, 25, 3: 267–311.10.1002/gea.20308
  33. Liske K. 1876. Cudzoziemcy w Polsce. Lwów.
  34. Lorek D. 2014. Kartograficzny zapis przestrzeni historycznej w korelacji ze źródłami pisanymi. Badania Fizjograficzne, Seria A – Geografia Fizyczna, 65: 205–214.
  35. Muznerowski A. 1914. Krzepice w przeszłości. Włocławek.
  36. Nanson G.C., Knighton D.A. 1996. Anabranching rivers: their cause, character and classification. Earth Surface Processes and Landforms, 21: 217–239.10.1002/(SICI)1096-9837(199603)21:3<;217::AID-ESP611>3.0.CO;2-U
  37. Perignon M.C. 2007. Small mill dams as drivers for avulsions in sediment-limited landscapes: Analysis of the Nay 2006 Suncook River avulsion in Epsom, New Hampshire and nearby rivers. The Geological Society of America, Annual Meeting, Abstracts with Programs, 39, 6: 179.
  38. Podgórski Z. 2004. Wpływ budowy i funkcjonowania młynów wodnych na rzeźbę terenu i wody powierzchniowe Pojezierza Chełmińskiego i przyległych części dolin Wisły i Drwęcy. Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
  39. Polvi L.E., Wohl E. 2012. The beaver meadow complex revisited – the role of beavers in post-glacial floodplain development. Earth Surface Processes and Landforms, 37: 332–346.10.1002/esp.2261
  40. Polvi L.E., Wohl E. 2013. Biotic Drivers of Stream Planform: Implications for Understanding the Past and Restoring the Future. BioScience, 63, 6: 439–452.10.1525/bio.2013.63.6.6
  41. Rhodes E. 2007. Identifying human modification of river channels. [in:] J. Blair (ed.) Waterways and Canal-building in Medieval England. Oxford University Press: 133–152.10.1093/acprof:osobl/9780198723134.003.0007
  42. Rocznik Polskiego Przemysłu i Handlu, 1938. Związek Izb Przemysłowo-Handlowych RP, Warszawa, R. 6.
  43. Rybczyński M. 1931. Rozmieszczenie zakładów wodnych w województwie Kieleckiem. Sprawozdania i Prace Polskiego Komitetu Energetycznego, V, 17-20: 377–379.
  44. Slingerland R., Smith N.D. 2004. River avulsions and their deposits. Annual Review of Earth and Planetary Sciences, 32: 257–285.10.1146/annurev.earth.32.101802.120201
  45. Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu. (ed.) T. Jurek. 2010, Instytut Historyczny, Polska Akademia Nauk. http://www.slownik.ihpan.edu.pl/[access 23.08.2017].
  46. Squatriti P. (ed.) 2000. Working with water in medieval Europe: technology and resource-use. Brill, Leiden-Boston-Koln.10.1163/9789047400110
  47. Surowiecki W. 1811. O rzekach y spławach kraiów Xięstwa Warszawskiego. Warszawa.
  48. Szurowa B. 2015. Młynarstwo między Wisłą i Pilicą od połowy XVIII do XX wieku. Kielce.
  49. Teisseyre A.K. 1985 Mady dolin sudeckich. Część I: Ogólna charakterystyka środowiskowa (na przykładzie zlewni górnego Bobru). Geologia Sudetica, 20 (1): 113–195.
  50. Teisseyre A.K. 1990. Mixed-pattern, coexistent multichannel river system of the Upper Bóbr (Central Sudetes, SW Poland): A field experiment and geological data. Geologia Sudetica, XXV, 1-2: 149–154.
  51. Teisseyre A.K. 1991. Bank crevassing and channel anastomosis in the upper River Bóbr valley (Central Sudetes, SW Poland). Krewasowanie brzegów i anastomozowanie koryt w dolinie górnego Bobru (Sudety Środkowe): dane eksperymentalne i kartograficzne. Acta Universitatis Wratislaviensis, Prace Geologiczno-Mineralogiczne, XXI: 1–108.
  52. Teisseyre A.K. 1992. Rzeki anastomozujące – procesy i modele sedymentacji, Przegląd Geologiczny, 4: 241–248.
  53. Uribelarrea D., Benito G. 2008. Fluvial changes of the Guadalquivir river during the Holocene in Córdoba (Southern Spain). Geomorphology, 100: 14–31.10.1016/j.geomorph.2007.04.037
  54. Verstraeten G., Broothaerts N., Van Loo M., Notebaert B., D'Haen K., Dusar B., De Brue H. 2017. Variability in fluvial geomorphic response to anthropogenic disturbance, Geomorphology, 294: 20-39.10.1016/j.geomorph.2017.03.027
  55. Walter R.C., Merritts D.J. 2008. Natural Streams and the Legacy of Water-Powered Mills. Science, 319, 299–304.10.1126/science.1151716
  56. Wesołowska H. 1969. Młynarstwo wiejskie Opolszczyzny od XVIII do XX wieku. Instytut Śląski, Opole.
  57. Wystawa Przemysłu i Rolnictwa 1909 w Częstochowie.http://www.wystawa1909.pl [access 17.02.2017].
  58. Zientara B. 1954. Dzieje małopolskiego hutnictwa żelaznego XIV-XVII w. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
  59. Revisia Polski malei trzech woiewoctw przes Revisori Anno Domini 1564. Archiwum Główne Akt Dawnych, 4 Metryka Koronna, Lustracje dz. XVIII, sygn. 17.
  60. Lustracia albo Revisia Malei Polsky trzech Woyewodzctw 1569. Archiwum Główne Akt Dawnych, 4 Metryka Koronna Lustracje dz. XVIII, sygn. 18.
  61. Lustratio Bonorum Reipublicae Palatinatuum Cracoviensis et Sandomiriensis 1636. Archiwum Główne Akt Dawnych, Metryka Koronna, Lustracje, dz. XVIII, nr zesp. 4, nr serii 7, sygn. 23.
  62. Lustarcya Woiewodztwa Krakowskiego Anni 1660. Archiwum Główne Akt Dawnych, 4 Metryka Koronna Lustracje dz. XVIII, sygn. 24.
  63. Lustracja województwa krakowskiego 1789. T 4, Cz. 2. Powiat lelowski oraz starostwo kłobuckie i brzeźnickie, oprac. A. Falniowska-Gradowska, T. Rychlikowa. Ossolineum, 1963.
  64. Akta miasta Krzepic, Archiwum Państwowe w Częstochowie, nr 397, 1.
Language: English
Page range: 25 - 37
Submitted on: Jan 3, 2018
Accepted on: Mar 8, 2018
Published on: Mar 23, 2018
Published by: University of Silesia in Katowice, Faculty of Natural Sciences
In partnership with: Paradigm Publishing Services
Publication frequency: 4 issues per year

© 2018 Maria Fajer, published by University of Silesia in Katowice, Faculty of Natural Sciences
This work is licensed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 3.0 License.