Have a personal or library account? Click to login
Discrimination from a Criminological and Criminal-Political Perspective Cover

Discrimination from a Criminological and Criminal-Political Perspective

By: Olga Sitarz  
Open Access
|Jan 2025

References

  1. Agenda 2030na rzecz zrównoważonego rozwoju – implementacja w Polsce, Ministerstwo Rozwoju. http://www.un.org.pl/files/170/Agenda2030PL_pl-5.pdf
  2. Błachut, J., Gaberle, A., & Krajewski, K. (2004). Kryminologia. Wydawnictwo Arche.
  3. Blendon, R. J., & Casey, L. S. (2019). Discrimination in the United States: Perspectives for the future. Health Services Research, 54, 1467–1471.
  4. Brookman, R., Wiener, K., DeSoto, W., & Tajalli, H. (2022). Racial animus and its association with punitive sentencing and crime types: Do Australian community attitudes reflect the United States’? Journal of Criminology, 55(1), 23–46.
  5. Burek, W. (2007). Zakaz dyskryminacji w dostępie do dóbr i usług świadczonych publicznie w prawie polskim – uwagi wokół implementacji Dyrektywy Rasowej (2000/43/WE). Praca i Zabezpieczenie Społeczne, 12, 9–15.
  6. Burt, C. H., Simons, R. L., & Gibbons, F. X. (2012). Racial discrimination, ethnic-racial socialization, and crime: A micro-sociological model of risk and resilience. American Sociological Review, 77(4), 648–677.
  7. Derlatka, M. (2018). Konstytucyjność zakazu odmowy świadczenia z art. 138 k.w. – na marginesie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 14 czerwca 2018 r., sygn. II KK 333/17. Prokuratura i Prawo, 12, 119–124.
  8. Dion, K. L., Earn, B. M., & Yee P. H. N. (1978). The experience of being a victim of prejudice: An experimental approach. International Journal of Psychology, 13(3), 197–214.
  9. Domaradzka-Widła, A., & Widła-Domaradzki, Ł. (2020). Ochrona przed dyskryminacją w Polsce Stan prawny i świadomość społeczna. Wnioski i rekomendacje RPO. Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich.
  10. Dudek, M. (2012). Czy powinniśmy karać nienawiść? Uwagi o koncepcji przestępstw z nienawiści. Forum Prawnicze, 1(9), 33–47.
  11. European Union. (2000). Council Directive 2000/78/EC of 27 November 2000 Establishing a General Framework for Equal Treatment in Employment and Occupation (O. J. L 303).
  12. Everett, B. G., Onge, J. S., & Mollborn, S. (2016). Effects of minority status and perceived discrimination on mental health. Population Research and Policy Review, 35, 445–469.
  13. Fibbi, R., Midtbøen, A. H., & Simon, P. (2020). Migration and discrimination. IMISCOE Research Series.
  14. Filipkowski, W., & Guzik-Makaruk, E. M. (2019). Zagadnienia podstawowe kryminologii jako nauki. In Pływaczewski, E. W., Redo, S., Guzik-Makaruk, E. M., Laskowska, K., Filipkowski, W., Glińska, E., Jurgielewicz-Delegacz, E., & Perkowska, M., Kryminologia: stan i perspektywy rozwoju. Z uwzględnieniem podziału Agendy ONZ na rzecz kierowanego rozwoju 2030 (pp. 22–40). Wolters Kluwer Polska.
  15. Gardocki, L. (1989). Subsydiarność prawa karnego oraz in dubio pro libertate – jako zasady kryminalizacji. Państwo i Prawo, 12, 59–70.
  16. Gardocki, L. (1990). Zagadnienie Teorii kryminalizacji. Wydawnictwo Naukowe PWN.
  17. Gibbons, F. X., Fleischli, M. E., Gerrard, M., Simons, R. L., Weng, C. Y., & Gibson, L. P. (2020). The impact of early racial discrimination on illegal behavior, arrest, and incarceration among African Americans. American Psychologist, 75(7), 952–968.
  18. Godzisz, P. (2017). In Przestępstwa motywowane uprzedzeniami. Analiza i zalecenia. Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich.
  19. Gov.pl. (n.d.) Załatwiaj sprawy urzędowe przez internet, bezpiecznie i wygodnie! Retrieved 30 October 2024, from https://www.gov.pl/web/rozwoj-technologia/agenda-2030
  20. Harrell, S. P. (2000). A multidimensional conceptualization of racism-related stress: Implications for the well-being of people of color. American Journal of Orthopsychiatry, 70, 42–57.
  21. Helios, J & Jedlecka, W. (2019). Przemoc fizyczna wobec dzieci. Perspektywa prawna, C. H. Beck.
  22. Hryniewicz, E. (2011a). Karnoprawna ochrona przed dyskryminacją w obrocie gospodarczym. In Niedbała Z. (Ed.), Prawo wobec dyskryminacji w życiu społecznym, gospodarczym i politycznym (pp. 103-111). Difin.
  23. Hryniewicz, E. (2011b). Spójność ochrony dóbr prawnych w dobie nowelizacji. In S. Pikulski, M. Romańczuk-Grącka, B. Orłowska-Zielińska (Eds.), Tożsamość polskiego prawa karnego (pp. 62-75). Olsztyn.
  24. Iwański, M. (2019). Odpowiedzialność za odmowę świadczenia usługi (art. 138 Kodeksu wykroczeń) na tle kolizji zasad konstytucyjnych. Rozważania na kanwie kazusu łódzkiego drukarza o styku prawa karnego sensu largo oraz prawa konstytucyjnego. Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych, 2, 7–58.
  25. Jabłońska, P. (2021). Kontrola konstytucyjności przepisów typizujących czyny zabronione. Glosa do wyroku TK z dnia 26 czerwca 2019 r., K 16/17. Przegląd Prawa Publicznego, 3, 107–116.
  26. Jabłońska, Z. (2017). In K. Kędziora, & K. Śmieszek (eds.), Ustawa o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania. Komentarz. Wolters Kluwer Polska.
  27. Jaworska-Wieloch, A. (2018). Kilka uwag o potrzebie zachowania spójności pomiędzy prawem karnym a innymi dziedzinami prawa. Problemy Prawa Karnego, 2(28), 27–42.
  28. Judgment of the Constitutional Tribunal (2019). Case file K 16/17. OTK-A 2019/49, LEX.
  29. Judgment of the Supreme Court 2018, II KK 333/1, https://www.sn.pl/sites/orzecznictwo/orzeczenia3/ii%20kk%20333-17.pdf
  30. Kaczmarek, T. (2008). O tzw. okolicznościach ‘wyłączających’ bezprawność czynu. Państwo i Prawo, 10, 91–99.
  31. Kędziora, K., & Śmiszek, K. (Eds.). (2017). Ustawa o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania. Komentarz. Wolters Kluwer Polska.
  32. Kędziora, K., Mazurczak, A., & Śmiszek, K. (2018). Unijny zakaz dyskryminacji a prawo polskie. Analiza funkcjonowania przepisów antydyskryminacyjnych w praktyce polskich sądów. Polskie Towarzystwo Prawa Antydyskryminacyjnego.
  33. Kowalewska-Borys, E., & Truskolaska, E. (2014). Konwencja Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej z 2011 r. – zagadnienia wybrane. Białostockie Studia Prawnicze, 15, 83–99.
  34. Kulesza, J. (2017). Problemy teorii kryminalizacji. Studium z zakresu prawa karnego i konstytucyjnego. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
  35. Kulesza, J. (2019). Dyskryminacja osób LGBTQ+ w dostępie do usług a odpowiedzialność za wykroczenie. Glosa do postanowienia SN z dnia 14 czerwca 2018 r., II KK 333/17. Przegląd Sądowy, 3, 121–129.
  36. Lang, M. (2012). Historyczny rozwój prawnej ochrony życia ludzkiego od czasów najdawniejszych po współczesność. Studia z zakresu nauk prawnoustrojowych, Miscellanea 2, 11–31.
  37. Maliszewska-Nienartowicz, J. (2012). Dyskryminacja pośrednia w prawie Unii Europejskiej. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
  38. Meyer, I. H. (2003). Prejudice, social stress, and mental health in lesbian, gay, and bisexual populations: Conceptual issues and research evidence. Psychological Bulletin, 129(5), 674–697.
  39. Molero, F., Recio, P., García-Ael, C., Fuster, M. J., & Sanjuán, P. (2012). Measuring dimensions of perceived discrimination in five stigmatized groups. Social Indicators Research, 109(2), 901–914.
  40. Order of the Supreme Court of Poland of 14 June 2018, case file II KK 333/17, LEX no. 2521644.
  41. Pływaczewski, E. W., & Guzik-Makaruk, E. M. (2014). Kilka uwag na temat wpływu decyzji ramowych
  42. Rady Unii Europejskiej na kształt prawnokarnego ustawodawstwa w Polsce. Białostockie Studia Prawnicze 15, 15–26.
  43. Popiołek, K., & Januszek, M. (2018). Internalizacja negatywnego stereotypu starości w perspektywie wybranych charakterystyk psychologicznych. Czasopismo Psychologiczne, 24(2), 417–425.
  44. Pużycka I., & Wojnowska-Radzińska, J. (2011). Zasada równości i zakaz dyskryminacji w Konstytucji RP. In Z. Niedbała (Ed.), Prawo wobec dyskryminacji w życiu społecznym, gospodarczym i politycznym (pp. 263-281). Difin.
  45. Redo, S. (2019). Priorytety Agendy na rzecz Zrównoważonego Rozwoju 2030. In E. W. Pływaczewski, S. Redo, E. M. Guzik-Makaruk, K. Laskowska, W. Filipkowski, E. Glińska, E. Jurgielewicz-Delegacz, & M. Perkowska, Kryminologia: stan i perspektywy rozwoju. Z uwzględnieniem podziału Agendy ONZ na rzecz kierowanego rozwoju 2030 (pp. 843-861). Wolters Kluwer Polska.
  46. Reisigl, M. (2010). Dyskryminacja w dyskursach. Tekst i dyskurs, 3, 27–61.
  47. Reskin, B. F. (2000). The proximate causes of employment discrimination. Contemporary Sociology, 29(2), 319–328.
  48. Sejm of Poland 2019 Journal of Laws of 2019, pos. 1238.
  49. Sejm of Poland 2023 Uniform text Journal of Laws of 2023, pos. 970.
  50. Shainaz, F. (2018). Microchip implants are threatening workers’ rights. The Conversation. https://theconversation.com/microchip-implants-are-threatening-workers-rights-107221
  51. Sitarz, O. (2023). Postulat usunięcia instytucji klauzuli sumienia z polskiego porządku prawnego. Przegląd Prawa medycznego, 5(3), 5–31.
  52. Sitarz, O. (2024). Wybrane konstrukcje prawnokarne jako przykłady dyskryminacji systemowej. In J. Piskorski Justyn, M. Paszko, & M. Błaszczak (Eds.), Wierna Polsce. Księga jubileuszowa w 100. rocznicę urodzin Pani Profesor Krystyny Paluszyńskiej-Daszkiewicz (pp. 621–641). ArchaeGraph Wydawnictwo Naukowe.
  53. Śledzińska-Simon, A. (2011). Zasada równości i zasada niedyskryminacji w prawie Unii Europejskiej. Studia Biura Analiz Sejmowych, 26(2), 41–86.
  54. Stop Hate UK (2023). The impact of hate crime and discrimination on mental health. https://www.stophateuk.org/2023/08/30/the-impact-of-hate-crime-and-discrimination-on-mental-health/
  55. Trociuk, S. Przeciwdziałanie przemocy wobec kobiet, w tym kobiet starszych i kobiet z niepełnosprawnościami. Analiza i zalecenia [Combating violence against women, including elderly women and women with disabilities. Analysis and recommendations] (2013). Biuro RPO.
  56. United Nations. (2015.) Resolution adopted by the General Assembly on 25 September 2015. Transforming our world: The 2030 Agenda for Sustainable Development. https://www.gov.pl/web/rozwoj-technologia/agenda-2030
  57. Unnever, J. D., Cullen, F. T., Mathers, S. A., McClure T. E., & Allison, M. C. (2009). Racial discrimination and Hirschi’s criminological classic: A chapter in the sociology of knowledge. Justice Quarterly, 26(3), 377–409.
  58. Williams, D. R., Lawrence, J. A., Davis, B. A., & Vu, C. (2019) Understanding how discrimination can affect health. Health Services Research, 54(Suppl), 1374–1388.
  59. Winiarska, A., & Klaus, W. (2011). Dyskryminacja i nierówne traktowanie jako zjawisko społecznokulturowe. Studia Biura Analiz Sejmowych, 2(26), 9–40.
  60. Wróblewska, I. (2020). Przeciwdziałanie dyskryminacji na podstawie przepisów ustawy z dnia 3 grudnia 2020 r. o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania. Przegląd Konstytucyjny, 4, 76–94.
  61. Xie, T. H., Ahuja, M., McCutcheon V. V., & Bucholz, K. K. (2020). Associations between racial and socioeconomic discrimination and risk behaviors among African-American adolescents and young adults: a latent class analysis. Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, 55(11), 1479–1414.
  62. Zarębska, E. (2019). Dezaktualizacja przedmiotu ochrony wyrażonego w art. 138 Kodeksu wykroczeń na gruncie gospodarki wolnorynkowej. Glosa do orzeczenia SN z dnia 14 czerwca 2018 r., II KK 333/17, OSP 2/16 LEX.
DOI: https://doi.org/10.15290/bsp.2024.29.04.01 | Journal eISSN: 2719-9452 | Journal ISSN: 1689-7404
Language: English, Polish
Page range: 7 - 22
Submitted on: Mar 25, 2024
Accepted on: Oct 15, 2024
Published on: Jan 9, 2025
Published by: University of Białystok
In partnership with: Paradigm Publishing Services
Publication frequency: 4 issues per year

© 2025 Olga Sitarz, published by University of Białystok
This work is licensed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 License.